Cytologia - badania profilaktyczne

Na czym polega badanie cytologiczne?

Procedura przesiewowa w kierunku raka szyjki macicy ma na celu wykrycie obecności zmian przedrakowych lub nowotworowych. Podczas rutynowej procedury, przeprowadzanej przez ginekologa, komórki są delikatnie zdrapywane z szyjki macicy i sprawdzane pod kątem nieprawidłowego wzrostu – karcynogenezy.

Badanie cytologiczne pozwala także stwierdzić obecność wirusa HPV (brodawczaka ludzkiego). Sugeruje się, że niektóre jego warianty mają bezpośredni związek z rozwojem nowotworów. Dlatego też kobiety powinny pamiętać o regularnym wykonywaniu testów diagnostycznych. Rak, zaobserwowany we wczesnym stadium, daje zazwyczaj dobre rokowania, a szansa na całkowite wyleczenie jest większa.

Czym się różni cytologia jednowarstwowa od konwencjonalnej?

Oprócz tradycyjnej wersji wykonywana jest także cytologia cienkowarstwowa. Pozwala ona na wykrycie zmiany chorobowej już na wczesnym jej etapie. Pobrana przez lekarza warstwa komórek jest wkładana do pojemnika z płynem utrwalającym. Dzięki temu wymaz ma lepszą jakość, a otrzymany wynik jest dokładniejszy.
Znaczącą różnicą między metodą konwencjonalną a jednowarstwową jest to, że ta ostatnia umożliwia przeprowadzenie testu, identyfikującego wirus HPV, który może przyczyniać się do zachorowania na nowotwór szyjki macicy.

Co oznacza wynik badania cytologicznego?

Współcześnie do interpretacji badania cytologicznego stosuje się zazwyczaj system Bethesda. Opis jest bardziej szczegółowy niż w V-stopniowej klasyfikacji według Papanicolau i zawiera dokładniejsze informacje na temat:

• ilości i jakości pobranego materiału,

• prawidłowości obrazu cytologicznego,

• rodzaju infekcji,

• obecności nieprawidłowych komórek.

Jeśli wynik badania okazuje się negatywny, lekarz zleca pacjentce leczenie oraz dodatkową diagnostykę. Wykonuje się ją w celu potwierdzenia lub wykluczenia zmian nowotworowych w organizmie.

Kiedy i jak często wykonywać cytologię?

Ginekolodzy zalecają, aby kobiety wykonywały cytologię – badanie przesiewowe w kierunku nowotworu szyjki macicy i wirusa HPV, raz w roku, a w przypadku wersji jednowarstwowej – co 2 lata. Kobiety 30-letnie oraz starsze, które otrzymały kilka kolejnych wyników prawidłowych, mogą poddawać się testowi co 2–3 lata. Materiał powinien być pobierany pomiędzy czwartym dniem po zakończeniu miesiączki i czwartym dniem przed rozpoczęciem kolejnego okresu, najlepiej w pierwszej połowie cyklu.