USG jamy brzusznej
Czym jest badanie USG jamy brzusznej (brzucha) ?
To jedno z najczęściej wykonywanych badań ultrasonograficznych. USG jamy brzusznej warto robić profilaktycznie, najlepiej co roku lub co dwa lata.
Co obejmuje USG jamy brzusznej (brzucha)?
USG brzucha pozwala na ocenę stanu narządów zlokalizowanych w jamie brzusznej, w tym ich wielkość i budowę, jak również umożliwia szybkie wykrycie nieprawidłowości w ich strukturze (guzów i torbieli).
Badanie USG jamy brzusznej umożliwia ultrasonografiście wykrycie kamicy nerek lub pęcherzyka żółciowego, czy obecności płynu w jamie brzusznej.
Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej daje możliwość oceny stanu wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek, nadnerczy, aorty czy pęcherza moczowego. Ponadto pozwala na stałe monitorowanie przebiegu leczenia chorób nowotworowych tych narządów. Pomaga także w wykryciu przerzutów choroby.
USG jamy brzusznej wykonuje się w pozycji leżącej na plecach. Ważne jest – dla uzyskania prawidłowego obrazu ultrasonograficznego – wypełnienie pęcherza moczowego. Warunek ten jest konieczny, gdyż to właśnie pęcherz moczowy wypełniony moczem wypycha pętle jelitowe z miednicy małej, pozwalając lekarzowi na obserwację narządów wewnętrznych w tym obszarze ciała.
W ten sposób można ocenić nie tylko stan samego pęcherza moczowego, ale i kobiecych narządów rodnych, czy w przypadku mężczyzn – gruczołu krokowego. Warto również wiedzieć, że dla zbadania aparatem USG jamy brzusznej – jednak bez oceny układu moczowego, pęcherz może pozostać pusty podczas wykonywanego badania.
USG jamy brzusznej (brzucha) – wskazania do wykonania badania
Wskazaniem do przeprowadzenia ultrasonografii jamy brzusznej są dolegliwości bólowe zlokalizowane w jej obrębie. Najczęściej powodem skierowania na USG jamy brzusznej (brzucha) jest podejrzenie choroby, w tym m.in.:
- kamicy pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych
- wątroby
- trzustki
- kolki nerkowej
- nerek
a także w obrębie pozostałych narządów jamy brzusznej
Objawami, które powinny skłonić pacjenta do wykonania badania USG jamy brzusznej, są:
- ostre lub przewlekłe bóle brzucha
- wyczuwalne palpacyjnie nieprawidłowości w obrębie jamy brzusznej
- powiększenie się obwodu brzucha
- utrata wagi ciała
- utrata apetytu
- biegunki
- wymioty
- uraz brzucha
Jak się przygotować do USG jamy brzusznej (brzucha)?
Przy wzdęciach wskazane jest zastosowanie (dnia poprzedniego i w dniu badania) leków typu Espumisan (3 x 2 tabletki w ciągu dnia). Ponadto na godzinę przed badaniem nie należy palić tytoniu, ani żuć gumy.
Z kolei w dniu samego USG brzucha pacjent powinien być na czczo na około 5-6 godzin przed jego wykonaniem, a na badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej zgłosić się z wypełnionym pęcherzem (czego wskaźnikiem jest odczuwane uczucie parcia).
Badanie USG jamy brzusznej jest nieinwazyjne i bezbolesne. Pacjent jedynie musi odkryć brzuch, którego skóra jest pokrywana specjalnym żelem, a lekarz wykonuje badanie przy użyciu głowicy ultrasonograficznej.
USG jamy brzusznej (brzucha) – przebieg wizyty w Centrum Medycznym Kasprzaka w Warszawie.
- Pacjent wchodzi do gabinetu USG.
- Lekarz prosi pacjenta o podanie danych osobowych.
- Następnie ultrasonografista przeprowadza krótki wywiad w zakresie dolegliwości, na które uskarża się pacjent.
- Chory proszony jest o położenie się na plecach na leżance i odsłonięcie brzucha.
- Odzież badanego zabezpiecza się ligniną w celu uniknięcia zabrudzenia żelem.
- Podczas diagnostyki brzucha lekarz sprawdza po kolei stan wszystkich narządów wewnętrznych zlokalizowanych w jamie brzusznej i ocenia w szczególności:
- wątrobę i trzustkę – na tym etapie pacjent jest proszony o nabranie dużej ilości powietrza, co pozwala lepiej uwidocznić badane narządy;
- aortę i obszar wokół aorty;
- prawy płat wątroby, pęcherzyk żółciowy oraz drogi żółciowe – pacjent proszony jest o nabranie powietrza i zatrzymanie go przez chwilę w płucach. Badanie wątroby często związane jest z koniecznością ułożenia pacjenta na lewym boku, co pozwala na precyzyjne sprawdzenie tego organu;
- prawą nerkę i prawe pole nadnerczowe – te organy ogląda się, kiedy pacjent pozostaje w pozycji leżącej na lewym boku. Także w tym położeniu jest on proszony o ponowne nabranie powietrza, po czym kładzie się na plecach, umożliwiając tym samym obejrzenie nerki z przodu;
- śledzionę, lewą nerkę oraz lewe pole nadnerczowe – te organy oceniane są przez lekarza najpierw od przodu, a następnie w pozycji leżącej na prawym boku. Pacjent ponownie powinien zaczerpnąć głęboko powietrza, aby ułatwić uzyskanie pełnego i wyraźnego obrazu;
- pęcherz moczowy – pacjent jest ułożony w pozycji leżącej na wznak. Warunkiem uzyskania wiarygodnych danych jest właściwe wypełnienie pęcherza – tylko ono umożliwi zbadanie ścian organu oraz pozwoli wykryć ewentualne patologie;
- podbrzusze – zazwyczaj pod koniec badania USG jeszcze raz lekarz przesuwa głowicę z górnych obszarów ciała w kierunku podbrzusza.
- Jeśli pacjent zgłasza jakiekolwiek pytania lub wątpliwości, lekarz przeprowadza kolejne badanie wybranego narządu.
- Po wykonaniu szeregu badań, pacjent otrzymuje ligninę do usunięcia pozostałości żelu wykorzystywanego do diagnostyki ultrasonograficznej brzucha.
- Na koniec wizyty w Gabinecie USG w Warszawie lekarz krótko streszcza wynik badania, wskazuje na ewentualne elementy, które mogą wywoływać niepokój oraz sugeruje wizytę u lekarza prowadzącego, określając czy powinna ona mieć charakter pilny. Ponadto informuje pacjenta o ewentualnych wskazaniach do wykonania w przyszłości kontrolnego badania USG jamy brzusznej (brzucha).
- Każdy pacjent po wizycie w Gabinecie USG w Warszawie otrzymuje w kopercie wynik badania oraz zdjęcie z printera (nawet jeśli obraz jest prawidłowy). Wyniki będą mogły – przy następnym badaniu – posłużyć do określenia ewentualnych zmian zachodzących w jamie brzusznej.